Periarteriyel kan varlığına bağlı gelişen vazokonstrüksiyonda nimodipin ve amiodaronun etkisinin karşılaştırılması
Anahtar Kelimeler:
Amiodaron, nimodipin, serebral vazospazm, subaraknoid kanamaÖzet
Amaç: Subaraknoid kanama sonrası serebral vazospazm düz kas kontraksiyonuna bağlı gelişir. Serebrovasküler düz kas kontraksiyonu hücre zarından kalsiyum girişine bağlıdır. Bu girişin engellenmesi subaraknoid kanama sonrası vazospazmı engelleyebilir. Nimodipin serebroselektivitesi yüksek bir kalsiyum kanal blokeridir. Amiodaron sistemik vazodilatör bir ajan olup, kalsiyum kanallarını bloke edici etki de gösterir.
Çalışmamızın amacı, deneysel periarteriyel kan varlığına bağlı oluşan vazokonstrüksiyonda nimodipin ve amiodaronun etkisini karşılaştırmaktır.
Materyal-Metod: Bu çalışmada 120 melez, albino, erkek tavşan kullanıldı. Hayvanlar önce rastgele iki gruba, iki grup da 1, 3, 7, 14 ve 28 günlük izlem sürelerine göre, 12 tavşandan oluşan 5 alt gruba ayrıldı. Hayvanların kommon karotid arter (KKA)’leri açığa çıkarıldıktan sonra periadventisiyal olarak silastik bir kılıf içerisinde çalışma grubunda otolog kan-polivinil alkol (PVA) karışımı, kontrol grubunda ise salin-PVA karışımı uygulandı. Hayvanlar izlem sürelerinin sonunda sakrifiye edilerek KKA’leri çıkarıldı ve helikal stripler hazırlandı. İzometrik kontraksiyon ölçücüye yerleştirilen striplerde noradrenalin tarafından uyarılan kontraktil aktivite, ortama nimodipin ve amiodaron eklenmeden ve/veya eklendikten sonra ölçüldü.
Bulgular: Kontraktil aktivitenin çalışma grubunda daha fazla olmak üzere her iki grupta da azaldığı gözlendi. Amiodaronun kontraksiyonları çalışma grubunda süre ile artan bir biçimde engellerken, kontrol grubunda azalan bir biçimde engellediği gözlemlendi. Nimodipin çalışma grubundaki kontraksiyonları kontrol grubuna göre daha fazla engelledi. Kanla temas süresinin yaklaşık ilk yarısında nimodipinin, ikinci yarısında ise amiodaronun daha etkin olduğu saptandı.
Sonuç: Sonuçlarımız gerek nimodipin gerekse amiodaronun vazospazmı engellemede etkili olduğunu, amiodaronun uzun süreli kanla temas eden damarlarda nimodipine göre daha etkili olduğunu, klinik vazospazmın geç döneminde ve/veya nimodipinle kombine olarak hem erken hem geç döneminde kullanılabileceğini düşündürmektedir.
